自序：「不漏洞拉」與我
 
「不漏洞拉」──是上世紀八、九○年代很多香港人接觸的第一句越南話。一九七五年越戰結束，越共占領南越，引發向東亞多處湧去的逃亡潮，因難民多取水路以木船離越，故一般被稱為「船民」（boat people╱越南語：thuyền nhân），尤其是西方媒體。香港當年也首當其衝，成為其中一個主要收容區，開闢了多個難民營提供庇護。最初十多年，船民一上岸登記就自動獲得難民資格（prima facie refugee╱越南語稱難民為người tị nạn），只要沒被查出犯罪前科，就可等候聯合國安排永久移居外國。八○年代末，難民潮已持續十年以上，聯合國調整難民政策，船民上岸不再自動被視為難民，而是先被稱為尋求庇護者（asylum seeker），經甄別後，再區分成政治難民和經濟移民（非難民）：前者仍有資格等候外國收容，後者會被遣返越南。聯合國並設定目標，希望船民問題能在一九九五年解決。香港政府為了向企圖進入境內的船民解釋新推出的甄別政策，委託香港電臺定時播出一段越南語廣播，由一九八八年八月十六日開始一直播到一九九七年英國殖民時代結束。
 
「不漏洞拉」是這段廣播的開頭，是Bắt đầu từ nay的粵語音譯（也有音譯為「北漏洞拉」），意指「從今以後」，因為是全段廣播的第一句，所以特別引人注意。這段廣播由已故著名播音員鍾偉明以粵語做開首和結尾，越南話則是由一位即將被遣返的船民宣讀。那時的我正讀初中，經常聽到「不漏洞拉」，有同學聽久了還嘗試仿效。今天還可在網路上聽到：
 
（中文翻譯）從今以後，香港已對越南船民實施新政策。從此，凡因經濟問題以船民身分設法進入香港者，將被視為非法入境。非法入境者不可能移居第三國，他們將被監禁並等待遣返回越南。
 
Bắt đầu từ nay, một chính sách mới
về thuyền nhân Việt Nam
đã được chấp hành tại Hồng Kông.
Từ nay về sau, những thuyền nhân Việt Nam
kiếm cách nhập cảnh Hồng Kông
với thân phận những người di tản vì vấn đề kinh tế
sẽ bị coi là những người nhập cảnh phi pháp.
Là những người nhập cảnh phi pháp,
họ sẽ không có chút khả năng nào
để được đi định cư tại nước thứ ba,
và họ sẽ bị giam cầm để chờ ngày giải về Việt Nam.
*